Portre çekimlerinde en çok konuşulan iki odak uzaklığı 50mm ve 85mm’dir. İkisi de prime (sabit) lens olduğu için keskinlik, ışık toplama ve arka plan ayrımı konusunda güçlüdür. Fakat perspektif, çalışma mesafesi ve kullanım senaryosu bakımından belirgin şekilde ayrışırlar.

TL;DR (Hızlı Özet)

Yakın baş-omuz portre, arka planı güçlü ayırma, daha “flattering” yüz oranları: 85mm

Dar iç mekân, çevresel portre, çok amaçlı kullanım, video: 50mm

APS-C gövdede 50mm ≈ 75mm görünür; 85mm ≈ 127mm → çoğu portre için 50mm daha esnek olur.

Görsel Önerisi: Yan yana iki portre: solda 50mm ile çevresel portre, sağda 85mm ile sıkışmış arka planlı baş-omuz portre (alt: “50mm vs 85mm portre görünüm farkı”).

1) Perspektif ve Yüz Oranları

85mm, konuya biraz daha uzaktan yaklaşmanıza izin vererek yüz hatlarını daha doğal ve “flattering” gösterir; burun çıkıklığı daha az abartılır, arka plan daha fazla sıkışır. 50mm’de konuya yaklaşmanız gerekir; çok yakın mesafede yüzde hafif perspektif bozulmaları görülebilir, ancak çevresel hikâye anlatımı daha kolaydır.

Görsel Önerisi: Aynı kişiyi aynı kadrajda 50mm ve 85mm ile çekilmiş karşılaştırma (alt: “85mm’de yüz oranları ve arka plan sıkışması”).

2) Çalışma Mesafesi & Mekân

İç mekân/ küçük stüdyo / kafe çekimleri için 50mm rahat ettirir; geri çekilmek için alan yoksa kritik fark yaratır. Açık alan / büyük stüdyo ve düğün-nişan portreleri gibi arka plan ayrımının önemli olduğu durumlarda 85mm parıldar.

Görsel Önerisi: Küçük bir stüdyoda model ve fotoğrafçı konum şeması (alt: “50mm dar alanda çalışma rahatlığı”).

3) Arka Plan Ayrımı & Bokeh

Aynı kadrajda (konu boyutu eşitken) 85mm, 50mm’ye göre arka planı daha fazla “sıkıştırır” ve ayırır. Bu, portrede konuya vurgu ve arka plan karmaşasını temizlemek için büyük avantajdır. 50mm’nin bokeh’i de güzeldir; ancak kalabalık arka planlarda 85mm daha temiz görünüm verir.

Görsel Önerisi: Arka plan ışıklarıyla bokeh karşılaştırması (alt: “Eşit kadrajda 85mm’nin daha kremamsı bokeh’i”).

4) Işık, Keskinlik ve Diyafram

Her iki odakta da f/1.8–f/1.4 gibi hızlı diyaframlar yaygındır. Geniş diyaframda alan derinliği çok sığ olacağından göz netliği şarttır. 85mm f/1.8 genellikle çok keskindir; 50mm f/1.8 de fiyat/performans şampiyonudur.

Görsel Önerisi: f/1.8 ve f/2.8 karşılaştırmalı göz netliği kırpması (alt: “Göz netliği ve alan derinliği farkı”).

5) AF Davranışı, Hareket ve Video

Hareketli sahnelerde (düğün, sokak portresi) 85mm, uzaktan çalışmayı kolaylaştırır ancak takip AF ve enstantane seçimi kritikleşir. Video için 50mm, elde çekim ve gimbal üzerinde daha esnek ve titreşime toleranslıdır.

Görsel Önerisi: Gimbal üzerinde 50mm ile video, elde 85mm ile portre foto (alt: “Video esnekliği vs. portre gücü”).

6) Sensör Boyutu (Full Frame vs APS-C)

APS-C gövdede çarpan etkisi nedeniyle 50mm ≈ 75mm, 85mm ≈ 127mm görünür. Bu, APS-C kullanıcıları için 50mm’yi “portre tatlı noktasına” yaklaştırır; 85mm ise çoğu zaman fazla dar kalabilir—özellikle iç mekânda.

Görsel Önerisi: FF ve APS-C kadraj karşılaştırma şeması (alt: “APS-C’de odak uzaklığı eşdeğerleri”).

Kullanım Senaryoları ve Hızlı Ayar Önerileri

Baş-Omuz Portre (Dış Mekân): 85mm, f/1.8–f/2, 1/250–1/500 sn, ISO 100–400.

Çevresel Portre (Kafe/Ofis): 50mm, f/2–f/2.8, 1/160–1/250 sn, ISO 200–800.

Düğün-Nişan Portreleri (Arka plan ayırma): 85mm, f/1.8–f/2.2, 1/320 sn+, ISO 100–400.

Sokak Portresi (Hızlı tepki): 50mm, f/2.8, 1/250 sn, ISO 400–800.

Video Röportaj: 50mm, f/2.8–f/4, 1/50–1/100 sn (25–50 fps), tripod veya gimbal.

Karar Tablosu (Özet)

Alternatifler

35mm: Daha fazla çevresel hikâye; dar iç mekânda rahat.

105mm/135mm: Daha güçlü arka plan sıkıştırma; geniş alan gerektirir.

Sonuç & Öneri

Tek lensle her yeri çekeyim diyorsanız: 50mm.

Portrede arka planı “eriteyim”, yüzü en iyi oranda gösteriyim diyorsanız: 85mm.

APS-C kullanıcıları: Öncelik 50mm (≈75mm).

Full frame ve portre ağırlıklı iş: 85mm ile başlayın, ikinci lens olarak 50mm ekleyin.

Kapak Fotoğrafı (Öneri)

Açıklama/Alt: “Aynı model, sol: 50mm çevresel portre; sağ: 85mm baş-omuz, güçlü arka plan ayrımı.”

Çekim Önerisi: Gün batımı, arka planda ışık noktaları; her iki karede de göz netliği ve benzer poz/ışık.

Bölüm Görselleri (Öneri Listesi)

50mm vs 85mm kadraj karşılaştırması — alt: “Odak uzaklığına göre görünüm farkı”.

Dar iç mekânda 50mm çalışma şeması — alt: “Küçük alanlarda geri çekilme avantajı”.

Bokeh karşılaştırması — alt: “85mm’de arka planın daha güçlü ayrılması”.

f/1.8 vs f/2.8 göz kırpma — alt: “Alan derinliği ve netlik”.

Gimbal üzerinde 50mm video — alt: “Video esnekliği”.

FF vs APS-C diyagramı — alt: “Eşdeğer odak uzaklığının etkisi”.