Osmanlı Mezar Taşları Sergileme Alanı

Osmanlı Mezar Taşları Sergileme Alanı çok ilginçti. Her taşın kendine özgü bir işçiliği var, yazılar ve semboller dikkat çekici. Sessiz ve sakin bir ortam, tarihle iç içe olmak güzel bir his veriyor. Bilgilendirme tabelaları da yeterliydi, insan gezerken geçmişe kısa bir yolculuk yapmış gibi hissediyor. Edirne’de farklı bir deneyim yaşamak isteyenler mutlaka uğramalı.

Osmanlı mezar taşları, Türk sanat ve kültürünün önemli birer parçası olup, dönemin sosyal yapısı, inançları, estetik anlayışı ve hatta meslekleri hakkında önemli bilgiler sunar. Bu taşlar, adeta birer açık hava müzesi niteliğinde, tarihsel birer belge işlevi görür.

Osmanlı Mezar Taşlarının Özellikleri:

* Tipoloji: Genellikle sandukalı (türbelerde bulunan lahit tarzı) ve şahideli (baş ve ayak taşından oluşan sade) olmak üzere iki ana tipe ayrılırlar.

* Kitabeler: Mezar taşlarının en önemli unsurlarından biri kitabelerdir. Bu kitabelerde ölen kişinin adı, mesleği, bazen şiirler veya ayetler bulunur. Genellikle "hüve'l-baki" (O bakidir) ile başlar, "ruhuna Fatiha" ve tarihle biter. İlk dönemlerde Arapça ve Farsça yazılırken, daha sonra Türkçe de kullanılmıştır.

* Cinsiyet Ayrımı ve Semboller:

* Erkek mezar taşları: Sosyal statüyü belirten serpuşlar (sarık, fes gibi başlıklar) taşır. Her meslek grubuna ve hatta tarikatlara özgü farklı başlıklar (örneğin, Yeniçeri, ilim adamı, Bektaşi, Mevlevi başlıkları) bulunur. II. Mahmud'un kıyafet reformu sonrası fes kullanımı yaygınlaşmış ve feslerin şekilleri padişah dönemlerine göre farklılık göstermiştir.

* Kadın mezar taşları: Genellikle çiçek motifleri, broş ve küpe gibi süslemelerle bezeli olup, daha estetiktirler. Bazı kadın mezar taşlarında hotoz şeklinde başlıklar da görülebilir.

* Motifler:

* Servi ağacı: Türk mitolojisindeki hayat ağacının bir yansıması olarak görülür ve aynı zamanda Allah'ın birliğini (elif harfine benzemesi nedeniyle) sembolize edebilir.

* Kandil ve şamdan kabartmaları: "Allah kabrini nurlandırsın" anlamına gelen duaları temsil eder.

* Çiçek motifleri (lale, gül, sümbül): Lale Allah'ı, gül ise Hz. Peygamberi temsil edebilir.

* Geometrik şekiller: Eşkenar dörtgen, altıgen, kare ve daire gibi şekiller, sonsuzluğu ve kainatı sembolize eder.

* Sanatsal Değer: Osmanlı mezar taşları, ince taş işçiliği, hat sanatı ve edebi ifadelerle dönemin sanatsal zevkini yansıtır. Özellikle 16. yüzyıldan itibaren gelişen Osmanlı mezar taşı tipleri, 19. yüzyılda en zengin dönemini yaşamıştır.

* Batı Etkisi: Lale Devri'nden itibaren mezar taşlarında barok ve rokoko üsluplarının etkisi görülmeye başlanmıştır.
Osmanlı Mezar Taşları Sergileme Alanları (Müzeler ve Açık Hava Müzeleri):

Osmanlı mezar taşları, günümüzde birçok müzede ve mezarlıkların içinde özel olarak düzenlenmiş "hazire" adı verilen alanlarda sergilenmektedir. Bu sergileme alanları, ziyaretçilere hem tarihi hem de sanatsal bir deneyim sunar.

* Edirne: Edirne'de bir "Osmanlı Mezar Taşları Sergileme Alanı" bulunmaktadır.

* İstanbul: İstanbul, Osmanlı döneminin başkenti olması nedeniyle en zengin mezar taşı koleksiyonlarına ev sahipliği yapar:

* Deniz Müzesi Komutanlığı: Denizcilikle ilgili şahsiyetlere ait mezar taşları sergilenmektedir. Özellikle Yeniçeri mezar taşları burada görülebilir.

* Karacaahmet Mezarlığı: Zengin mezar taşı örnekleriyle önemli bir açık hava müzesi niteliğindedir.

* Eyüpsultan: Eyüpsultan'da yapılan çalışmalarla 19. yüzyıla ait mezar taşları gün yüzüne çıkarılmakta ve bir açık hava müzesi oluşturulmaktadır. Bu alan, özellikle Mevlevi sikkelere sahip mezar taşlarıyla tasavvuf kültürünün yansıması olarak değerlendirilmektedir.

* Muradiye Camii Haziresi (Bursa): Bursa'da yer alan bu hazire, II. Murad dönemi önemli şahsiyetleri ile müderris, müezzin, molla, muvakkit ve imamların mezar taşlarını barındıran bir açık hava sergi alanıdır.

* Zeytinburnu Merkezefendi Mezarlığı: Restore edilen asırlık mezar taşları bir araya getirilerek bir sergileme alanı oluşturulmuştur.

* Diğer Şehirler: Kuşadası gibi bazı şehirlerde de tarihi mezar taşlarının sergilendiği veya sergileme alanları oluşturulma çalışmalarının devam ettiği görülebilmektedir.

Bu sergileme alanları, Osmanlı medeniyetinin kültürel zenginliğini ve sanatsal derinliğini anlamak için önemli fırsatlar sunar. Mezar taşları, sadece bir ölümün anıtı değil, aynı zamanda o dönemin yaşam biçimini, inançlarını ve sanatsal becerilerini yansıtan "tarihin sessiz tanıkları"dır.

Edirne'nin farklı hazire ve mezarlıklarından getirilen 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar pek çok örnek Selimiye Camii arka bahçesinde yer alan sergileme alanında ve müzelerin bahçelerinde yer almaktadır.Edirne'de 14. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar mezar taşlarının tipoloji, süsleme ve kitabe içeriği açısından değişime uğradığı görülmektedir. 14-15. yüzyılda Bursa üslubunu sürdürürken,başkent olduğu dönemde Fetret devrini yaşayan Edirne'nin kendi mezar taşı formunu yakalaması zaman almıştır. Edirnekâri olarak adlandırılan bu mezar taşları Balkanlardan İstanbul'a kadar pek çok yeri etkilemiş ve sevilerek kullanılan bir form olmuştur. İstanbul'un başkent olmasından sonra sanat merkezlerinin buraya taşınmış olması sebebiyle Edirne mezartaşları İstanbul üslubunda yapılmaya başlanmıştır. 18. yüzyıldan itibaren Avrupa'dan gelen etkilerle mezar taşı formları değişmese de süsleme açısından bütüncül bir değişim gerçekleşmiştir.

Manevi olarak cok etkileyici bir alan. Kimler gelmis kimler gecmis diyorsunuz. Selimiye camiisinin hemen bitisiginde yer aliyor. Daha iyi bakilmasi gerektigi kanaatindeyim. Bazi yerler bakimsiz ve hatta mezar iclerinde istenmeyen copler goruluyor.

Osmanlı mezar taşlarının sergilendiği alan.
Bana fazla birşey kazandırmadı.
Rehber eşliğinde gezilirse belki bir anlam taşır?

Süper olmuş.Selimiye Camisini hemen arka tarafına güzel bir dizayn ile segiliyorlar.Bizim Tokat'ta Meydan Camisi bahçesindeki tarihi mezar taşları ne oldu acaba?

Osmanlı zamanından kalma tarihi mezar taşlarının düzenli olarak sergilendiği açık hava müzesi

Selimiye Cami’nin hemen yanı başında onlarca yıl öncesine ait farklı ebatta mezar taşları ...

Caminin arka tarafında bulunan bir alan . Mezar taşlarının üzerinde yazılanlar Türkçe bir şekilde aşağıya yazılmış. Gerçekten çok anlamlı cümleler yazıyor okumanızı tavsiye ederim.

Kızımla geziyorduk zaten çok seviyorum tarihe dokunuyorum hissi veriyor..Selimiyenin hemen karşı noktasında sergilenen mezar taşları devlette görev yapmış olanlar ve eşlerinin mezar taşları var halktan insanların statüsüne göre mezar taşı yapılıyor olması nedeniyle zehrimar kabristanı daha çeşitlilik vardı benim ortaokula gittiğim yıllarda.. kayba uğramış sanki..